Wścieklizna – groźna czy nie?
Zachorowanie na wściekliznę wiąże się praktycznie z 100% śmiertelnością. Najwięcej zakażeń u ludzi odnotowuje się w Azji, Afryce oraz Amerykach Południowej i Środkowej.
Najczęstsze źródła zakażenia wścieklizną
Ryzyko zakażenia się wścieklizną istnieje w sytuacjach kontaktu z dzikimi lub zarażonymi ssakami. Najczęstsze źródła zakażenia to:
- Dzikie zwierzęta – wścieklizna przenoszona jest przez ślinę zwierząt takich jak: nietoperze, lisy, wilki, szopy pracze, kojoty, borsuki, a także dzikie psy i koty. W krajach, gdzie wścieklizna występuje, te zwierzęta są głównym źródłem zakażenia dla ludzi.
- Zwierzęta domowe – w regionach, gdzie wścieklizna jest obecna, zarażone mogą być także psy, koty czy bydło, zwłaszcza jeśli mają kontakt z dzikimi zwierzętami.
Drogi przenoszenia wścieklizny
Wścieklizna przenosi się głównie poprzez kontakt ze śliną zakażonego zwierzęcia. Najczęstsze drogi przenoszenia to:
Ukąszenie przez zakażone zwierzę – to najczęstszy sposób przenoszenia wścieklizny. Wirus obecny w ślinie zwierzęcia dostaje się do organizmu człowieka poprzez ranę po ukąszeniu.
Zadrapanie lub otarcie – jeśli zakażona ślina zwierzęcia dostanie się na otwartą ranę, zadrapanie, lub uszkodzoną skórę, również istnieje ryzyko zakażenia.
Kontakt śliny z błonami śluzowymi – wirus wścieklizny może przenieść się także przez kontakt śliny zakażonego zwierzęcia z błonami śluzowymi, takimi jak oczy, nos czy usta. Choć jest to rzadsze, może się zdarzyć, na przykład poprzez lizanie przez zwierzę.
Inhalacja – w wyjątkowych przypadkach, szczególnie w jaskiniach zamieszkanych przez nietoperze, wdychanie aerozolu zawierającego wirusa wścieklizny może prowadzić do zakażenia. Tego typu sytuacje są jednak rzadkie.
Szczepienie przeciw wściekliźnie – dla kogo?
Jedyną skuteczną formę profilaktyki stanowią szczepienia. Szczepionka na wściekliznę zalecana jest osobom, które są narażone na większe ryzyko kontaktu z wirusem wścieklizny, zarówno profilaktycznie, jak i po ekspozycji. Zalecenia obejmują:
- Osoby z grup podwyższonego ryzyka:
- Osoby podróżujące do krajów, gdzie wścieklizna jest endemiczna, szczególnie jeśli planują spędzać czas na zewnątrz, w miejscach o wysokim ryzyku kontaktu z dzikimi zwierzętami lub bezdomnymi psami (np. w niektórych rejonach Afryki, Azji, Ameryki Łacińskiej).
- Weterynarze, pracownicy schronisk, laboranci badający zwierzęta, osoby zajmujące się dzikimi zwierzętami oraz inne osoby pracujące ze zwierzętami.
- Osoby pracujące w laboratoriach zajmujących się wirusem wścieklizny.
- Myśliwi, osoby zajmujące się odławianiem zwierząt lub pracujące w lasach.
- Szczepienie po ekspozycji:
- Osoby pogryzione przez zwierzę podejrzane o nosicielstwo wścieklizny (niezależnie od wcześniejszego zaszczepienia).
- Osoby mające kontakt z nietoperzami lub innymi dzikimi zwierzętami potencjalnie zarażonymi wścieklizną.
- Osoby żyjące na terenach endemicznych:
- Osoby mieszkające w obszarach, gdzie wścieklizna jest szeroko rozpowszechniona, a kontakt z dzikimi lub bezdomnymi zwierzętami jest częsty.
- Dzieci:
- Dzieci mieszkające w regionach o wysokim ryzyku lub podróżujące do takich regionów, ponieważ są bardziej narażone na przypadkowy kontakt z zakażonymi zwierzętami, zwłaszcza psami.
Profilaktyczne szczepienia przeciw wściekliźnie
Szczepionka jest również stosowana profilaktycznie przed potencjalną ekspozycją (szczepienie przedekspozycyjne), szczególnie u osób stale narażonych na ryzyko wścieklizny.
Należy pamiętać, że wścieklizna jest śmiertelna, jeśli nie zostaną szybko podjęte działania po ekspozycji. W przypadku kontaktu z dzikim lub nieznanym zwierzęciem zawsze należy skonsultować się z lekarzem.
Umów szczepienie w Centrum Szczepień Tropikalnych i Medycyny Podróży we Wrocławiu
Umów wizytę telefonicznie
Recepcjonistka pomoże przy wyborze dogodnego terminu, specjalisty oraz pomoże przygotować się do wizyty.