Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ang. Autistic Spectrum Disorders- ASD) należące do całościowych zaburzeń rozwojowych stanowią grupę schorzeń z nieprawidłowo przebiegającym rozwojem dziecka, co jest zauważalne już we wczesnym wieku – tzn. do 3 roku życia i ogranicza lub pogarsza codzienne funkcjonowanie.

Do tej pory nie udało się ustalić, w jaki sposób dochodzi do powstania zaburzeń ze spektrum autyzmu, prawdopodobnie etiologia jest złożona i wieloczynnikowa. Uważa się, że największy wpływ na jego wystąpienie mają czynniki genetyczne, rozwojowe, infekcyjne oraz przebieg ciąży i porodu.

Jakie są objawy autyzmu – ASD?

Objawy obejmują:

• zaburzenia komunikowania się w sposób werbalny i niewerbalny,
• deficyty interakcji społecznych,
• powtarzalne wzorce zachowań, zainteresowań i aktywności.

Objawy stwierdzane w badaniu neurologicznym u dzieci ze spektrum autyzmu nie są charakterystyczne, typowo rozwój ruchowy przebiega o czasie i jest niewspółmiernie dobry w porównaniu z rozwojem społecznym i rozwojem mowy. Czynnikiem różnicującym dzieci z ASD i te z opóźnionym rozwojem mowy jest przede wszystkim brak gotowości do inicjowania kontaktu i jego podtrzymania oraz brak nawiązywania kontaktu wzrokowego. Charakterystyczne są stereotypie ruchowe, manieryzmy ruchowe. Występuje obniżona zdolność do naśladowania gestów i wokalizacji, brak zainteresowania innymi osobami.

U prawie wszystkich dzieci z zaburzeniami autystycznymi obserwuje się zaburzenia rytmu snu i czuwania, częste są również zaburzenia lękowe. U większości dzieci stwierdza się niepełnosprawność intelektualną, u kilkunastu procent występuje padaczka.

Cechy autystyczne stwierdza się również u pacjentów z niektórymi uwarunkowanymi genetycznie zespołami, może współistnieć z mózgowym porażeniem dziecięcym.

Jak autyzm/ASD wypływają na życie dziecka?

ASD wpływa na różne dziedziny funkcjonowania dziecka, w znacznym stopniu ogranicza jego samodzielne funkcjonowanie w przyszłości. Spektrum autyzmu jest różnorodne, dlatego objawy autyzmu mogą wyglądać nieco inaczej u każdej osoby.

Kto prowadzi diagnostykę w kierunku autyzmu?

Jeśli dziecko ma 18-36 miesięcy rodzice mogą wypełnić test przesiewowy pod kątem rozwoju społecznego. Odpowiednim testem, który można wypełnić online jest M-CHAT. Test przesiewowy pomaga rozpoznać wczesne sygnały, zauważyć dzieci, które są w grupie podwyższonego ryzyka.
Diagnostykę spektrum autyzmu u dzieci prowadzą poradnie psychologiczno-pedagogiczne lub prywatne ośrodki diagnostyczno-terapeutyczne wyspecjalizowane w zakresie spektrum autyzmu. Diagnozę stawia psychiatra dziecięcy, ale w proces diagnostyczny zazwyczaj zaangażowany jest zespół specjalistów: psychiatra, psycholog, logopeda i pedagog specjalny. Dodatkowo zespół diagnostyczny może zaproponować konsultacje: z neurologiem dziecięcym, rehabilitantem, audiologiem, okulistą, mogą być wskazane badania genetyczne.

Wcześnie postawiona diagnoza umożliwia właściwą terapię, co może poprawić rozwój dziecka i jego funkcjonowanie w społeczeństwie.

Opracowała: lek. Lucyna Benben, pediatra, specjalista neurologii dziecięcej związana z Pododdziałem Neurologii dla Dzieci WSS im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu.
Powyższy tekst ma charakter wyłącznie edukacyjny i nie może zastąpić profesjonalnej diagnozy czy porady. Pamiętaj: każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny. Tej zaś powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem.

W przypadku problemów zapraszamy do rezerwacji telefonicznej wizyt: 71-716-24-84. Recepcjonistka pomoże znaleźć dogodny termin oraz przygotować się do wizyty.