Baza wiedzy o podróżach
Biegunka podróżnych – czy można jej uniknąć?
W większości tak – przestrzegając podstawowych zasad higieny rąk i posiłków (częste i dokładne mycie rąk, ewentualne dodatkowe ich odkażanie preparatami na bazie alkoholu), unikanie wody i napojów nieznanego pochodzenia. Wodę bieżącą przed spożyciem należy przegotować, filtrować lub odkażać. Należy dokładnie myć owoce, unikać pokarmów ze straganów, lodów lokalnej produkcji. Zasada propagowana przez WHO brzmi „ugotuj, zaparz, obierz lub zapomnij”.
Co to jest biegunka podróżnych i kiedy wymaga konsultacji ze specjalistą?
Biegunka podróżnych to wydalanie 3 lub więcej nieuformowanych stolców w ciągu doby z przynajmniej 1 dodatkowym objawem: gorączką, nudnościami, wymiotami, bólem brzucha, obecnością krwi w stolcu. Może dotyczyć do 70 % podróżujących. Większość z nich ma charakter samoograniczający się – wymaga odpoczynku i odpowiedniego nawadniania. Każda biegunka przebiegająca z wydalaniem stolców z dużą ilością świeżej krwi wymaga konsultacji z lekarzem. Konsultacji wymaga również biegunka ciężka biegunka przebiegająca z gorączką oraz przewlekła biegunka podróżnych (ta, której objawy utrzymują się powyżej 2 tygodni).
Czy dostępne są szczepienia w profilaktyce biegunek podróżnych?
Szczepienia, które mogą zapobiec niektórym ostrym infekcjom przewodu pokarmowego (dur brzuszny, rotawirusy, cholera). Szczepieniami zalecanymi są:
— cholera – szczepionka doustna,
— dur brzuszny – szczepionka domięśniowa lub doustna (wkrótce dostępna w Polce).
Czym jest Międzynarodowa Książeczka Szczepień?
Wydawana jest pacjentom w momencie szczepienia przeciwko żółtej gorączce – żółtej febrze. Żółta febra to choroba, przeciw której szczepienie jest obowiązkowe przed wyjazdem do niektórych krajów. Międzynarodowa Książeczka Szczepień potwierdza przeprowadzenie szczepienia. Oficjalnie (od 2016 roku) wystarczy 1 dawka szczepionki na całe życie, jednakże ostateczna decyzja może zależeć od poszczególnych państw.
Co to jest żółta febra – żółta gorączka?
Żółta febra, żółta gorączka – to wirusowa gorączka krwotoczna przenoszona przez komary. Wzrost liczy zachorowań przypada w porze deszczowej w miesiącach styczeń -maj w Ameryce Południowej, w Afryce w miesiącach czerwiec-październik. Z danych WHO wynika, że na żółtą gorączkę rocznie zapada 200 000 osób a umiera 30 000. Leczenie jest tylko objawowe. Dostępna w Polsce szczepionka na żółtą febrę to Stamaril.
Czy jest lista krajów wymagających dowodu szczepienia przeciw żółtej gorączce?
Do tej grupy krajów należą: Angola, Burundi, Republika Środkowej Afryki, Republika Kongo, Wybrzeże Kości Słoniowej, Francuska Gujana, Gabon, Ghana, Gwinea – Bissau, liberia, Mali, Niger, Sierra Leone, Surinam, Togo, Demokratyczna Republika Kongo. Aktualne informacje można znaleźć na stronach CDC.
Jakie są przeciwwskazania do podróży samolotem?
— ciężkie i niestabilne choroby płuc i serca, w tym niekontrolowane zaburzenia rytmu serca i niestabilna niewydolność serca,
— stan po zabiegu CABG – pomostowania aortalno – wieńcowego,
— niedawno przebyty zawał serca,
— odma opłucnowa,
— ciężka niedokrwistość,
— nieleczona choroba zakaźna,
— ostre krwawienie z przewodu pokarmowego,
— krótki czas od leczenia operacyjnego.
Czy pacjenci chorzy na cukrzycę mogą bezpiecznie podróżować samolotem?
Tak, pod warunkiem, że wcześniej zostali do tego odpowiednio przygotowani przez lekarza prowadzącego. Niezbędne mogą być częstsze pomiary poziomu glikemii i reagowanie na ich zmiany odpowiednim podawaniem insuliny. W razie potrzeby chory może otrzymać zaświadczenie w języku polskim i angielskim o konieczność posiadania na pokładzie samolotu insuliny czy glukometru.
Dlaczego należy konsultować swój wyjazd ze specjalistą zajmującym się zagadnieniami medycyny podróży?
Podróżujemy coraz częściej i chętniej, wybierając jako cel również miejsca poza głównymi szlakami. Często trafiamy w związku z tym do miejsc o niższych standardach życia, odmiennych w sposobie przygotowywania posiłków i ich obróbki, różnych kulturowo. Choroby zakaźne z którymi możemy się spotkać na naszej drodze są coraz łatwiej diagnozowane, są również większe możliwości ich leczenia oraz profilaktyki. Konsultacja ze specjalistą pozwoli uzyskać wiedzę na temat ewentualnych zagrożeń epidemiologicznych, omówić i ewentualnie wykonać szczepienia obowiązkowe lub zalecane na czas podróży do danego miejsca, omówić profilaktykę i leczenie „biegunek podróżnych” oraz profilaktykę malarii.
Na postawie: „Medycyna podróży w teorii i praktyce”, red. prof. dr hab. Krzysztof Simon, lek. Justyna Janocha-Litwin, Wrocław 2018.
Przytoczone powyżej odpowiedzi maja charakter poglądowy, pacjenci których dotyczą poniższe zagadnienia przed planowana podróżą każdorazowo powinni skonsultować się z lekarzem prowadzącym i/lub lekarzem chorób zakaźnych.
71-716-24-84